Праблема далучэння дашкольнікаў да мастацкай літаратуры з’яўляецца адной з найважнейшых, паколькі, уступаючы ў трэцяе тысячагоддзе, грамадства сутыкнулася з праблемай атрымання інфармацыі з агульнадаступных крыніц. Пры гэтым церпяць, у першую чаргу, дзеці, губляючы сувязь з чытаннем мастацкіх твораў. У сувязі з гэтым перад педагогікай паўстае праблема пераасэнсавання каштоўнасцей сістэмы адукацыі, асабліва сістэмы дашкольнай адукацыі. І тут вялікае значэнне набывае авалодванне народнай спадчынай, якое далучае дзіця да аз мастацкай літаратуры. Па словах В.А. Сухамлінскага, «чытанне кніг ёсць шлях, на якім умелы, разумны, думаючы выхавальнік знаходзіць дарогу да сэрца дзіцяці».
Зварот да праблемы далучэння дзяцей дашкольнага ўзросту да жанраў мастацкай літаратуры, абумоўлены шэрагам прычын: па-першае, як паказаў аналіз практыкі далучэння дзяцей да мастацкай літаратуры, знаёмства з ёй выкарыстоўваецца ў недастатковым аб’ёме; па-другое, узнікае грамадскае запатрабаванне ў захаванні і перадачы сямейнага чытання; па-трэцяе, выхаванне дашкольнікаў мастацкай літаратурай не толькі нясе ім радасць, эмацыйны і творчы ўздым, але і становіцца неад’емнай часткай беларускай літаратурнай мовы. Пацешкі, заклічкі, прымаўкі, прымаўкі і г.д. адкрываюць і тлумачаць дзіцяці жыццё грамадства і прыроды, свет чалавечых пачуццяў і ўзаемаадносін. Мастацкая літаратура развівае мысленне і ўяўленне дзіцяці, узбагачае яго эмоцыі.
Каштоўнасць чытання мастацкай літаратуры ў тым, што з яе дапамогай дарослы лёгка устанаўлівае эмацыйны кантакт з дзіцем.
Праблема ўспрымання літаратурных твораў розных жанраў дзецьмі дашкольнага ўзросту складаная і шматаспектная. Дзіця праходзіць працяглы шлях ад наіўнага ўдзелу ў адлюстраваных падзеях да больш складаных форм эстэтычнага ўспрымання. Таму працу па вышэйсказанай праблеме трэба пачынаць з малодшага дашкольнага ўзросту.
Знаёмства дзяцей малодшага дашкольнага ўзросту з мастацкай літаратурай розных жанраў адбываецца праз чытанне казак, апавяданняў, вершаў. У гэтым узросце дзяцей асабліва прыцягваюць вершаваныя творы з выразнай рыфмай, рытмічнасцю і музычнасцю.
Дзеці, вядома, могуць не ўсё зразумець у тэксце твора, але пранікнуць пачуццём, выяўленым у ім, яны павінны абавязкова. Павінны адчуць радасць, смутак, гнеў, жаль, а потым і захапленне, павагу, жарт, насмешку і г.д. Адначасова з засваеннем пачуццяў, выяўленых у мастацкім творы, дзеці засвойваюць яго мову; такая асноўная заканамернасць засваення маўлення і яго развіцця.
Падрыхтавала
выхавальнік дашкольнай адукацыі
Барэйша Ю.А.
