Складанасці з апрананнем дзіцяці ўзнікаюць, напэўна, у кожнай сям'і. Прычыны могуць быць рознымі: ад натуральнага няўмення апранацца ў зусім маленькага дашкольніка, да капрызаў, злучаных з выбарам адзежы, у дзяцей старшага узросту.
Нярэдка бацькі, якія сутыкнуліся з такой праблемай, губляюцца і пачынаюць паводзіць сябе агрэсіўна, дамагаючыся тым самым толькі адмоўнага выніку.
Асноўныя прычыны цяжкасцяў пры апрананні малога:
Пакуль дзіця зусім малое, яго апранаюць мама ці тата. Але праз некаторы час, калі яго становіцца старэйшым, узнікае неабходнасць вучыць яго апранацца самому. Да таго ж гэта адзін з важных навыкаў, які спатрэбіцца дашкольніку ў дзіцячым садку. Нярэдка навучанне апрананню выклікае складанасці. Прычын некалькі:
• цяжкасць апранання;
• непрыманне самога працэсу апранання;
• капрызы (калі паняцці бацькоў і дзіцяці аб "правільным" адзенні не супадаюць).
У першым выпадку задача дарослых (у першую чаргу бацькоў) максімальна аблегчыць гэты працэс.
Парады па падборы адзення.
Палегчыць працэс апранання можна, па-першае, купіўшы адзенне самага простага і зручнага крою, якое лёгка апранаць: у адзенні не павінна быць нічога, што трэба зашнуроўваць, зашпіляць, завязваць; складаных зашпілек і спражак.
Парады бацькам у гэтай галіне могуць даць выхавальнікі.
Напрыклад, штаны варта выбіраць з поясам на гумцы, злёгку вольныя на таліі. Каб навучыць дзіця правільна апранаць іх, для пачатку трэба зручна пасадзіць яго. Лепш, калі яно сядзе на край крэсла, каб ногі звісалі. Але можна размясціцца на падлозе, растлумачыўшы дзіцяці, што яно павінна выпрастаць ногі і выцягнуць шкарпэткі. У хатніх умовах дарослыя абавязкова павінны паказаць яму, як гэта зрабіць, на ўласным прыкладзе.
Пры выбары футболкі (швэдру) трэба звярнуць увагу, у першую чаргу, на гарлавіну: чым яна шырэй, тым лепш. Справа ў тым, што дзеці, апранаючы футболку, заўсёды спрабуюць прасунуць у адтуліну твар, а не верхавіну. Ім становіцца страшна, калі на кароткі момант нацягвання футболкі іх вочы пакрытыя ёю. Тады яны пачынаюць крычаць, просячы аб дапамозе. Пасля таго як раззлаваны бацька сам нацягвае на яго злашчасную футболку, у прытомнасць маляняці ўкараняецца думка: "Апранаць футболку вельмі цяжка, да таго ж бацька крычыць, калі я спрабую гэта рабіць", так што ў наступны раз яо нават і не паспрабуе надзець яе самастойна .
Першыя некалькі разоў трэба сачыць за апрананнем малога, накіраваць яго галаву так, каб спачатку ішоў не падбародак, а верхавіна. Затым паказаць, як трэба трымаць рукамі футболку знізу, каб потым апусціць яе да пояса і даць галаве лёгка пралезці праз адтуліну адным рухам. Тады дзіця не стане спрабаваць прасоўваць у рукавы рукі да таго часу, пакуль паспяхова не прасуне галаву ў гарлавіну.
Не варта чакаць, што дашкольнік зладзіцца з усімі гэтымі рухамі за некалькі спроб і нават за некалькі дзясяткаў спроб.
Што да абутку, то трэба выбіраць чаравікі з няслізкай падэшвай і размаляванымі ў розныя колеры шкарпэткамі і пяткамі, каб дзіця без браблем вызначала, на якую нагу варта апранаць чаравік.
Для самых маленькіх дашкольнікаў (двухгадовага ўзросту) лепш за ўсё падабраць абутак на ліпучцы. Дзеці гэтага ўзросту яшчэ маюць патрэбу ў дапамозе дарослых, каб прама прытрымаць язычок чаравіка і сцягнуць належным чынам зашпільку. Ліпучка ж дапаможа ім хутчэй навучыцца спраўляцца самастойна.
Нават калі дзіця ўжо навучылася выконваць найпростыя дзеянні, апранаючыся самастойна, дарослыя не павінны пускаць гэты працэс на самацёк. Трэба максімальна дакладна арганізаваць яго.
Як правільна арганізаваць працэс апранання.
Напрыклад, дашкольнікі часта не могуць разабрацца, дзе ў рэчы зад, а дзе перад. Каб падобных праблем не ўзнікала, раім узяць маркер для бялізны і намаляваць ззаду на ўнутраным боку пояса ўсіх штонікаў і ўсёй ніжняй бялізны дзіцяці вялікі чырвоны кружок, а спераду на ўнутраным боку пояса - зялёны кружок. Заўсёды трэба выкарыстоўваць аднолькавыя колеры: зялёны азначае перад адзення, а чырвоны - зад.
На футболках выкарыстоўваць гэты прынцып не атрымаецца. Але тут усё прасцей: дастаткова растлумачыць дзіцяці, што пярэдняя частка - тая, на якой нешта намалявана (самі бацькі не павінны забываць аб гэтым пры куплі адзення!).
Калі працэс навучання дашкольніка самастойна апранацца расцягнуўся надоўга, трэба прыняць гэты факт як дадзенасць і распрацаваць план на найбліжэйшыя месяцы. Асноўная прычына рознагалоссяў, звязаных з апрананнем, заключаецца ў тым, што часам бацькі глядзяць на дадзенае дзеянне з пункту гледжання дарослага чалавека, забываючы аб тым, што дзіця ўжо мае ўласнае меркаванне адносна свайго знешняга выгляду, але пры гэтым яшчэ не валодае навыкам апранацца самастойна. Таму і бацькам, і выхавальнікам, якія навучаюць дашкольніка апранацца, варта назапасіцца цярпеннем і спакоем. Важна памятаць, што малому неабходна іх падтрымка і час, каб асвоіць такія простыя, на наш погляд, і такія складаныя для яго дзеянні.
Вонкавы выгляд малянят: пра што не варта турбавацца
