Аснова асноў правільнага бацькоўскага выхавання - асабісты прыклад.
Калі вы самі ўмееце паводзіць сябе за сталом, лёгка і грацыёзна карыстаецеся нажом і відэльцам і заўсёды дзякуйце хатніх пасля ежы - палова поспеху ўжо ў вас у кішэні.
Бо для падрастаючага малога няма нічога больш каштоўнага, чым той вопыт, які ён чэрпае, гледзячы на бацькоў.
Выбіраем дзіцячыя прыборы.
Відэлец дзіцяці павінен быць маленькім і не занадта вострым. Спачатку маленькае дзіця навучаюць есці відэльцам, трымаючы яе толькі ў правай руцэ. Яму тлумачаць і паказваюць, што відэлец трымаюць па-рознаму, у залежнасці ад таго, што ядуць. Калі на талерцы ляжыць, да прыкладу, смажаная бульба, кавалачкі мяса ці рыбы, то відэлец трымаюць так, каб ёю было зручна браць кавалкі ежы, г.зн. зуб'ямі дадолу.
У тых выпадках, калі ядуць пюрэ, кашу ці іншую рассыпістую ежу, трэба павярнуць відэлец выгібам дагары, каб было зручна падграбаць страву. Прывучайце таксама дзіця, браць ежу відэльцам, трымаць яго нахільна да плоскасці талеркі, інакш відэлец можа саслізнуць з гладкай паверхні і распырскаць змесціва талеркі на абрус і вопратку.
Цалкам зручна ёсць відэльцам, а не лыжкай, амлет, яечню, невадкія кашы, гародніну, катлеты, гарніры. Да гэтага варта прывучаць і таму, што звычайна, калі падаюць другую страва, лыжка са стала ўжо прыбрана.
Калі да сервіроўкі дзіцячага стала дадаюць сталовы нож, дзіцяці паказваюць, як ім карыстацца, вучаць трымаць нож у правай руцэ. Да гэтага ж часу варта навучыць дзіця карыстацца відэльцам, трымаючы яго левай рукой. Дзіцяці трэба прывучаць да таго, што нарэзаць нажом можна толькі тую ежу, якую немагчыма аддзяліць з дапамогай відэльца. Таму сечаныя катлеты, запяканкі, пудынгі, рыбу і г.п. ён павінен ёсць толькі пры дапамозе відэльца, без нажа. Пакуль дзіця не абвыкне карыстацца нажом, ён дапамагае сабе, падтрымліваючы ежу хлебнай скарыначкай, якую трымае ў левай руцэ.
Існуюць пэўныя правілы пры карыстанні сталовымі прыборамі.
Карыстаючыся падчас ежы відэльцам і нажом, нож трымаюць у правай, а відэлец — у левай руцэ.
Калі ядуць толькі відэльцам, яе бяруць у правую руку.
Не варта браць відэлец, нож ці лыжку залішне блізка да паставы.
Нельга браць лыжкай тое, што можна ўзяць відэльцам.
Браць на відэлец можна столькі, колькі на ёй змяшчаецца, не звальваючыся.
Да дапамогі нажа даводзіцца звяртацца даволі часта. Ім разразаюць рыбную гастраномію, мяса (ялавічыну, свініну, бараніну, цяляціну, мяса лася, кабана, сайгакаў, медвежатину, зайчатину, птушку, дзічыну).
Не варта нарэзаць адразу некалькі кавалачкаў - мяса астыне і стане нясмачным. Так можна рэзаць толькі дзецям, якія яшчэ не прывыклі ёсць самастойна або ўмеюць карыстацца толькі відэльцам.
Клёцкі, галушкі, вараная гародніна не рэжуць нажом, а ў выпадку неабходнасці дзеляць на кавалачкі відэльцам.
Калі на стале катлеты, зразы, тэфтэлі, галубцы або іншыя сечаныя стравы, ужыванне нажа залішне. Іх ядуць відэльцам, трымаючы яго ў правай руцэ.
Кавалачкам хлеба правай рукой можна дапамагчы пакласці на відэлец кавалак стравы з талеркі. Такія стравы, як амлеты, гародніна, запяканкі, ядуць толькі пры дапамозе відэльца.
Калі даводзіцца часова перарываць ежу, каб выпіць вады, узяць хлеба, пакласці кавалак мяса, нож і відэлец кладуць на талерку так, як іх трымалі: нож ручкай направа, а відэлец — налева.
Скончыўшы есці, нож і відэлец кладуць на талерку паралельна ручкамі налева побач адзін з адным. Гэта знак (афіцыянту, абслуговым асобам) прыбраць талерку.
Калі хто-небудзь папросіць перадаць прыбор, то нажы, відэльцы, лыжкі перадаюць ручкай наперад. Самому можна ў такім выпадку ўзяць прыбор за нейтральную сярэдзіну (напрыклад, у тым месцы, у якім нож злучаецца з ручкай). Гэта дазволіць пазбегнуць забруджвання прыбора пальцамі.
Навучыце дзіця правільна трымаць сталовыя прыборы і карыстацца імі, каб пазбегнуць траўмаў.
Ні ў якім разе не варта гуляць са сталовымі прыборамі, браць у рот нож, пусты відэлец. Гэта можа прывесці да парэзаў паражніны рота і языка, што сапраўды, ніякіх добрых асацыяцый не выкліча.
Есці варта акуратна, дробнымі кавалачкамі, не набіваючы рот пад завязку, каб потым немагчыма было пражаваць. Ежу трэба перажоўваць павольна і старанна, не чмякаючы і не распырскваючы ежу. Растлумачце, што размаўляць з поўным ротам непрыгожа і нязручна, спачатку варта ежу пражаваць і праглынуць, а ўжо потым размаўляць. Але ўсё ж, не варта злоўжываць размовамі за ежай.
Нагадаеце, што за стол садзяцца ў першую чаргу для прыняцця ежы, а не для забавак. І таму, розныя кніжкі, а таксама тэлевізар за ежай проціпаказаныя.
Пасля прыняцця ежы дзіця павінна скласці свае прыборы на талерку, як гаварылася вышэй, падзякаваць гаспадарам, і толькі пасля гэтага ўстаць з-за стала. Нядрэнна было б прапанаваць дзіцяці дапамагчы прыбраць са стала. І, вядома ж, не забывайце памыць рукі і пасля ежы.
Калі вы прадставіце ўсё гэта ў выглядзе гульні, то вашаму дзіцяці не будзе сумна, і ён захоча яшчэ не раз правесці такі цікавы званы вячэру. Можаце прапанаваць яму ў наступны раз запрасіць ужо рэальных гасцей з ліку сваіх сяброў, і вы ўбачыце, як ён загарыцца, і з якой радасцю возьме на сябе абавязкі гасціннага гаспадара!
І памятайце, прыняцце ежы павінна выклікаць задавальненне, як у дзяцей, так і ў дарослых!
